Totempalen in Ruigoord en Christiania als idee voor Doel.
De voorbije zomer werd er in de Culturele Vrijhaven Ruigoord bij Amsterdam een Axis Mundi, d.i. een wereldas, onthuld in de vorm een totempaal die deze krachtplek markeert. Het dorp Ruigoord, gelegen in de petrochemische IJhaven van Amsterdam, heeft een vergelijkbare voorgeschiedenis als Doel, maar werd tenslotte grotendeels van de sloop gered doordat het in 1972 bezet werd en sindsdien nog steeds bewoond wordt door een kunstenaars- en schrijversgemeenschap. Zie alles daarover op www.ruigoord.nl
Ook op een andere bijzondere locatie, namelijk de vrijstad (fristaden) Christiania bij Kopenhagen, werd zo’n 'wereldas' geplaatst, als symbool van een groeiend netwerk van culturele vrijplaatsen: www.christiania.org
“From the 8th till the 20th of July the ABC (Het Amstedamse Ballongezelschap of Ruigoord) stayed at Christiania, to organize a tribal meeting with the Christianites.
We wanted to establish a creative and spiritual bond and to make a statement about the global importance of alternative, experimental societies. We declared Christiana a center of the world by raising a so-called Axis Mundi.
On the 18th of July a collective ritual was conducted to inaugurate Christiania as center of the world. The Axis Mundi, Totempoles of centers of consciousness, of positive power and peace, were made by several sculptors. Everyone was invited to make a mask for the ritual.
We are the rebels of peace, harmony , beauty and yes, good old love in a world of competition and paranoia. Let's celebrate... “
Beide totempalen werden ontworpen door de Amsterdamse dichter-kunstenaar Aja Waalwijk (www.wittereus.net/aja/index.html), die nu ook betrokken wordt bij de totempaal die in de zomer van 2009 te Doel zal worden opgericht. Aja Waalwijk en de Antwerpse beeldhouwer Willem Plugge zullen samen leiding geven aan groep kunstenaars uit Antwerpen en Amsterdam om dat "doel" gestalte te geven.
Donderdag 12 februari 2009 wasAja Waalwijk gastdichter op de 124ste poëzieavond “De Muzeval”van vzw. Pipelines in artistiek podiumcafé Den Hopsack, Grote Pieter Potstraat 24 te 2000 Antwerpen. Daarbij lichtte hij desgevraagd het totemproject toe samen met de vereniging Kunstdoel. (www.kunstdoel.net).
Maandag 18 mei komen Aja Waalwijk en een groep van 15 à 30 kunstenaars uit Ruigoord Doel verkennen met het oog op de oprichting van een totempaal..
Totempaal te Ruigoord. Nomadisch Museum in Christiania - juli 2008: http://www.wittereus.net/aja/nomadisch_museum/christiania2008.html
Axis mundi Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie De axis mundi (Latijn: as van de wereld of wereldas), is in bepaalde metafysica, religies en mythologieën het oeroude begrip dat aangeeft dat er een centrale verbindingslijn loopt tussen het zichtbare en het onzichtbare, de wereld en de hemelse sfeer of sferen. Het is de centrale lijn waar alles om draait, zowel letterlijk als figuurlijk.
Het begrip axis mundi komt in vrijwel alle culturen op aarde voor, maar schijnt vooral een uitdrukkelijke rol te spelen in wereldculturen waar sjamanisme en animisme de boventoon houden, dus de oudste. Men neemt aan dat het concept door Eurazië is verbreid als onderdeel van een Proto-Indo-Europese religie. Het gaat dan meer in het bijzonder om de levensboom, die in zijn essentiële vorm van stam wordt weergegeven. In de mythologie van Noordwest-Europa is dit Yggdrasil. Vandaag is het begrip nog steeds bekend in de vorm van de esculaap, de staf van Asklepias, en de vergelijkbare caduceus.
De Caduceus
De staf is daarin de as zelf en het slangensymbool of de slangen vormen de begeleidende bewakers van en naar de andere wereld. In het sjamanisme zal de sjamaanse genezer zelf over de wereldas reizen om kennis en kracht van de andere wereld aan te voeren. De axis mundi is dus niet enkel een verbinding maar ook een verbindingspad voor wie de techniek beheerst om het te bereizen.
In de tantrische yoga wordt hiervan een inwendige replica gezien in de kundalini. Dat is een pad langs de ruggenwervelkolon waarlangs de oerkracht, gesymboliseerd als slang, moet oprijzen naar de hoofdchakra om verlichting te bereiken.
Vaak wordt de axis mundi verzinnebeeld als een touw naar de hemel, of een ladder (zoals de Jacobsladder), een pilaar of staf, een wijnrank of een boom. Jaïnistische tempels hebben een heel smalle hoge zuil in het binnengedeelte staan, die de axis mundi verzinnebeeldt.
www.ruigoord.nl - www.christiania.org - www.kunstdoel.net
(bijgewerkte compositie en bindteksten: Herman J. Claeys, mei 2009)
.